Phô mai là một sản phẩm làm từ sữa bò hoặc sữa dê, được các chuyên gia dinh dưỡng Mỹ và Anh khuyên các mẹ nên cho bé dùng từ tháng thứ 6. Vậy cho bé ăn phô mai liều lượng như thế nào, cách bổ sung phô mai và thực đơn ăn dặm của bé ra sao, mời các mẹ tham khảo hướng dẫn nhé.
Bạn đang xem: Cho trẻ ăn phô mai đúng cách
Không chỉ có mùi vị hấp dẫn, phô mai còn chứa nhiều protein, canxi, kẽm, phốtpho, magie, vitamin A, B2, B12 – một sản phẩm “đa chất”, lại dễ kết hợp, chế biến thành nhiều món ăn, các mẹ chắc chắn đã đặt niềm tin đúng chỗ rồi.
Khi trẻ bước sang tháng thứ sáu, ngoài việc bú sữa mẹ, trẻ cần được cho ăn dặm thêm để cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất để tiếp tục tăng trưởng nhanh. Lúc này, có thể đưa phô mai vào thực đơn của trẻ như những thực phẩm khác. Lưu ý không cho trẻ dưới 6 tháng dùng phô mai vì hệ tiêu hoá của trẻ thường chưa có men tiêu hoá thức ăn ngoài sữa.
Khi mới tập ăn cho bé thì nên cho bé ăn từng miếng nhỏ và chỉ ăn một lần trong ngày, sau đó mẹ quan sát các dấu hiệu tiêu hoá ở trẻ để đề phòng tình trạng dị ứng thực phẩm. Sau đó, nếu thấy trẻ bình thường thì tăng dần dần theo sở thích và khả năng tiêu hoá của trẻ. Với những bé mới hơn 6 tháng tuổi, nhớ đừng chọn loại phô mai cứng quá và phải cắt nhỏ để bé không bị hóc.
Cho đến thời điểm này, chưa có khuyến cáo về lượng phô mai tiêu thụ tối đa hay tối thiểu cho trẻ ăn trong 1 ngày hay 1 tuần. Tuy nhiên, tính toán về thành phần dinh dưỡng cân đối thì mỗi ngày chỉ nên cho trẻ ăn 1 lần, tuần ăn vài ngày là đủ, để trẻ còn ăn các thức ăn khác. Ba mẹ cũng có thể cho trẻ ăn hàng ngày trong một thời gian ngắn nhưng không tốt bằng việc thay đổi các món ăn khác vì sẽ dễ làm trẻ ngán và không được đa dạng thực phẩm.
Bước vào thế giới của phô mai, chúng ta có thể ngẩn ngơ vì sự phong phú, đa chủng của hàng trăm loại phô mai khác nhau về màu sắc, hương vị, có loại trơn mịn hay chai cứng, láng bóng hay có vỏ thô mốc, ngọt dịu hay thậm chí thum thủm hôi như mùi… giày vớ dơ. Cũng dễ hiểu vì phô mai được làm bằng cách dùng vi khuẩn hay chất enzyme để đông chất béo nhiều loại sữa khác nhau như dê, cừu, bò… Nhưng dùng loại vi khuẩn nào và cách đông như thế nào, thời gian bao lâu, có hay không các loại gia vị khác để có các loại phô mai khác nhau thì thật là thiên hình vạn trạng. Có nhiều cách phân loại phô mai như làm bằng sữa gì, kết cấu ra sao, thời gian cách chế biến, lượng chất béo trong phô mai nhiều hay ít…
Loại phô mai phổ biến nhất đối với các bà mẹ Việt Nam có lẽ là loại phô mai được sản xuất và đóng gói thành miếng hình tam giác, xếp trong hộp tròn 8 miếng. Loại phô mai này thường có hạn sử dụng tương đối lâu nên các mẹ thường mua và “dự trữ” sẵn trong tủ lạnh. Trong khi đó, phô mai tươi thì đa dạng về chủng loại nhưng lại ít phổ biến hơn. Vì phương thức chế biến phô mai tươi cũng khá nhanh và đơn giản nên một số mẹ còn chăm chỉ tự “sản xuất” luôn tại nhà cho con để có thể yên tâm về mặt vệ sinh cũng như gia giảm hương vị. Những loại phô mai này chỉ có thể trữ được vài ngày vì không chứa chất bảo quản, hai loại phô mai tươi phổ biến nhất có lẽ là cottage cheese và cream cheese, cả hai đều rất mềm mại và có vị trung tính, dễ ăn. Mozzarella cũng là một loại phô mai tươi thông dụng, có xuất xứ từ Ý. Mozzarella được nhào nặn với nước nóng, tạo thành khối dẻo, thường được dùng để làm bánh pizza. Các loại phô mai cứng hơn thường được đổ vào các khuôn, nén lại dưới áp suất cao và ủ với thời gian lâu hơn như Swiss, Cheddar, Monastery…
Dù lựa chọn sử dụng phô mai thường hay phô mai tươi, khi mua cũng cần xem kỹ bao bì sản phẩm, nhà sản xuất thường ghi rõ thời gian sử dụng và cách bảo quản của từng loại.
Với những loại thực phẩm khác nếu không biết cách chế biến, có thể sẽ không giữ được hàm lượng dinh dưỡng cao nhất, phô mai lại không như vậy. Ví dụ như khi cho phô mai vào chảo thì có thể cho vào nấu hay gần nhắc xuống mới cho vào cũng được. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý là vi lượng chất béo trong phô mai khá nhiều nên khi nấu ăn cho bé cũng nên để ý một chút đến việc gia giảm lượng dầu ăn. Một chén chảo đủ dinh dưỡng cho bé thì cần khoảng 10-15ml dầu ăn, nếu sử dụng cả phô mai thì tuỳ lượng phô mai dùng bao nhiêu mà cần thêm dầu nhiều hay ít, thông thường, nếu đã cho 1/2 miếng phô mai hình tam giác thì có thể bớt đi khoảng 7ml dầu ăn.
Cách chế biến thực phẩm thường ít ảnh hưởng đến giá trị dinh dưỡng của phô mai. Việc pha trộn phô mai để dùng với các món ăn khác cũng không có tương kỵ gì. Ba mẹ có thể cho bé ăn nhiều cách như có thể ăn với bánh mì, nấu chung với chảo hay làm những món ăn khác…
Trong quá trình thăm khám dinh dưỡng, bác sĩ Lê Thị Hải gặp rất nhiều thắc mắc của các mẹ về cách cho bé ăn phô mai và bơ. Vậy cho bé ăn phô mai thế nào là đúng nhất?
– Trước hết, các mẹ nên biết rằng cả bơ và phô mai đều là những sản phẩm được làm từ sữa.
– Bơ không có chất đạm và hàm lượng chất béo rất cao (83,5%), được xếp vào nhóm thực phẩm giàu chất béo. Còn phô mai có hàm lượng chất đạm rất cao (25,5%) và được xếp vào nhóm thực phẩm giàu chất đạm.
– Phô mai giàu canxi hơn bơ rất nhiều lần: 100 gram phômai có 760mg canxi, trong khi đó 100 gram bơ chỉ có 12mg canxi mà thôi.
Có khá nhiều quan điểm khác nhau về thời điểm nên cho bé làm quen với phô mai, bơ. Các chuyên gia dinh dưỡng ở Anh thì cho rằng, khoảng 6 tháng tuổi là bé có thể ăn được phô mai, bơ. Nhưng một số chuyên gia ở Mỹ lại gợi ý, cha mẹ chỉ nên cho bé làm quen với món ăn này khi bé được khoảng 8 tháng tuổi. Ngoài ra, một số ít cho rằng, do phô mai, bơ thuộc nhóm sản phẩm từ sữa bò nên chỉ an toàn cho bé 1 tuổi trở lên vì khả năng gây dị ứng cho nhóm bé có cơ địa mẫn cảm với sữa bò.
Xem thêm: Hướng Dẫn Cách May Túi Xách Da, Đơn Giản Cho Người Mới Bắt Đầu
Vì vậy, bác sĩ Hải khuyên các mẹ có thể cho bé sử dụng phô mai, bơ từ khi bé bắt đầu bước vào tuổi ăn dặm (tức là 6 tháng tuổi) nhưng nên cho bé ăn từ từ từng ít một và thăm dò phản ứng của con, nếu thấy bé xuất hiện dấu hiệu lạ khi ăn phô mai, cha mẹ cần tạm ngưng ngay và hỏi ý kiến bác sĩ.
Bác sĩ Lê Thị Hải (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết: “Trong dinh dưỡng có một nguyên tắc là chỉ những thực phẩm trong cùng một nhóm mới có thể thay thế được cho nhau mà thôi. Vì vậy, phô mai có hàm lượng đạm cao nên có thể thay cho thịt, cá, trứng, sữa.. (vì cùng nhóm giàu đạm) nhưng bơ thì không. Bơ chỉ được dùng để thay thế cho dầu ăn hoặc mỡ (vì cùng nhóm giàu chất béo)”.
Tuy nhiên, bác sĩ Hải khuyến cáo các mẹ không nên vì thế mà lạm dụng phô mai vì cho bé ăn nguyên phô mai sẽ không cân đối hàm lượng dinh dưỡng. Trong phô mai chỉ có đạm, carbohydrate, chất béo, canxi chứ không có đầy đủ các vitamin, khoáng chất cần thiết cho cơ thể, vì thế chỉ nên cho con ăn phô mai như một bữa phụ, hoặc kết hợp với các sản phẩm khác như bánh mì, trộn vào bột, cháo…
– Tất cả các loại phô mai đều có nguồn gốc từ sữa, vì vậy nếu bé nhà bạn có tiền sử dị ứng sữa do bất dung nạp đường lactose thì mẹ nên chú trọng bổ sung phô mai vào chế độ dinh dưỡng của con.
– Để cân đối dinh dưỡng cho bé, mẹ cần biết một điều là khi kết hợp phô mai với cháo thì cần bớt đi một chút thịt/ cá/ tôm… tránh trường hợp bị thừa đạm. Bởi vì một bát cháo nấu đúng như tính toán dinh dưỡng theo độ tuổi đã cung cấp đủ nhu cầu năng lượng, chất béo, khoáng chất cho trẻ, nếu trộn thêm phô mai, tức là bát cháo đã được cộng thêm phần năng lượng, chất đạm, béo chứ không riêng gì canxi.
– Vì trong phô mai có cả chất béo vì thế các mẹ cũng nên bớt đi chút dầu/ mỡ ăn trong bát cháo của con.
– Không nên chỉ sử dụng phô mai làm nguồn cung cấp canxi cho cơ thể bé, mẹ có thể chọn các loại thực phẩm giàu canxi khác như cua đồng, tôm đồng…
– Mẹ không nên kết hợp phô mai với các thực phẩm như: như cua, lươn, rau mồng tơi, rau dền… vì sẽ khiến bé dễ bị đau bụng. Mẹ hãy chọn những thực phẩm phù hợp với vị phô mai như khoai tây, cà rốt, thịt bò, gà, tôm…
– Lúc nào bé không chịu ăn thịt, cá hoặc khi mẹ quá bận không thể chuẩn bị một bữa ăn cầu kỳ cho bé thì có thể nấu nhanh món cháo với phô mai, bơ theo hướng dẫn sau của bác sĩ Hải:
Nguyên liệu: bột/ cháo tùy lượng ăn của trẻ theo lứa tuổi; một miếng phô mai (15g); 20g bí đỏ; 5g dầu ăn hoặc bơ.
Cách nấu: Bí đỏ luộc chín, tán nhuyễn hoặc cắt miếng nhỏ vừa ăn. Nấu chung bí với bột/ cháo cho đến khi chín. Bắc xuống để cho bột nguội bớt (khoảng 2 phút), cho phô mai tán nhuyễn vào từ từ, cho thêm dầu ăn hoặc bơ vào trộn đều. Đổ bột ra bát. Để nguội bớt, cho bé ăn.
Với số lượng như trên, bát bột sẽ cung cấp: 170 Kalo; 5,2g chất đạm; 8,9g chất béo; 17,6g chất bột đường; 124mg canxi.
Phô mai là thực phẩm được kết đông và lên men từ sữa bò, sữa dê… có hàm lượng đạm, chất béo, đặc biệt là hàm lượng canxi rất cao.
Vì thế, cho bé ăn phô mai để bổ sung đạm, chất béo và canxi là lựa chọn rất tốt cho sức khỏe của bé, đặc biệt là với những bé mới bước vào độ tuổi ăn dặm, bé bị còi xương hay biếng ăn…
Những lợi ích mà phô mai mang lại đã giúp phô mai trở thành một loại thực phẩm được các bà mẹ rất coi trọng và sử dụng làm thực phẩm bổ sung cho trẻ nhỏ.